No desterro
Trátase do primeiro poemario do autor de Cambados, editado por primeira vez en 1913. Esta obra coñecería, por volta de 1926, unha segunda edición que amosaba un importante número de diferenzas con respecto daquela primeira, aparecida na Habana.
A princesa roiba ...
Reza un merlo no souto
frorido de cereixos
relixioso ofertorio
duns místicos amores.
Pasa un vento de bicos
que vai buscando beixos,
como enxame de abellas
que vai buscando frores.
Fío a fío debulla
súa madeixa a fonte
barbullando chorosa
o verso lexendario
do Paxe do Castelo
aforcado na Ponte
e da Reina encantada
no Pazo solitario.
Nas follas dos salgueiros
pelexas e chilidos.
Un trasno luxurioso
estala en gargalladas
ollando, sobre o espello
das augas, os despidos
corpos, cristal e neve,
dun fato de driadas.
Nos cálices das rosas
hai comunión de orballo.
Mentras no rexio alcázar
xunto ó baleiro trono
por ela espera a Corte,
á sombra dun carballo
texe a Princesa roiba
un encaixe de Ensono.
Camiño adiante
Camiño adiante, triste sin congoxa,
a frente erguida, o paso ventureiro,
ó lombo un pau e nel cangada a roupa
envolveita nun pano, o pensamento
na chouza en que viveu seus anos mozos,
o amor á terra en que naceu no peito,
unha visión de brétema nos ollos
e unha copra nostálxica nos beizos,
camiño adiante... adiante... ¡sempre adiante!
alónxase da aldea o bo labrego.
Creente nas virtudes da súa raza,
valente no sufrir, forte, sereo
coa homilde maxestá daqueles reises
relixiosos, pastores e guerreiros,
que adouraban a Dios nas altas cumes
| da noite no misterio, |
| tiñan por pazo unha cativa chouza e o trono ó pé dun vello castiñeiro; canso de sementar en terra escrava |
| de vergoñosos feudos; |
| agrilloado por ladróns caciques, amos sin lei e sin honor; famento do día da xusticia que alumee |
| a libertá dos servos, do día en que o fouciño mangado no fungueiro, |
| sin piedá, sin perdón, a lume e sangue, |
| dende os castros suevos |
| ás covas en que os lobos se entobaron baixe en nome de Dios e do Dereito; buscando a redención... camiño adiante, alónxase da aldea o bo labrego. ¡Abride paso ó loitador! Da mina no temeroso e abafante seo, sudando a fío baixo o sol ardente, batido pola neve e polo vento na montana, mollado na lameira, entre as areas roxas do deserto, sobre as ágoas do mar, no bosque virxe… traballará pra redimir seus eidos crebando sobre as testas dos tiranos as cadeas que o teñen prisioneiro. E trunfará na loita que en si leva as forzas que han de darlle o vencemento: ¡fe cega no porvir, o nobre e santo amor á terra en que naceu no peito, unha visión de brétema nos ollos e unha copra nostálxica nos beizos! |
Á LUZADA DO DÍA
Sona o crarín do galo, que vixía
o primeiro craror, na capoeira,
e o alerta repetido de eira en eira
é toque de rebato na campía.
O enxame de paxaros rechouchía
antre a follaxe espesa da silveira,
e, rachada en xiróns na carballeira,
fuxe a leitosa brétema. Xa é día.
Antre un fervente rebrilar de escumas
sán mar afora as lanchas, como prumas,
ó puxante compás dos longos remos.
Na leira seca e polvorenta, arando,
o destripa terróns fálalle ó gando:
"¡Ei, marelo! ¡Ei, vermello! ¡Bois ou demos!"
Autoría
